Depeg Nedir?

Depeg, stabilcoin’in sabitlenen fiyatından sapması durumuna verilen isimdir. Curve Finance’in süreç hacmi USDC depeg’inin akabinde 7 milyar dolarla tepe yaptı. Yaşanan depeg, MakerDAO’nun DAI stablecoin’inde de yüzde 5’lik bir düşüş yaşanmasına taban hazırladı. Pekala depeging nedir, neden gerçekleşir?

Depeg Nedir?

Depeg, pahası ABD dolarına sabitlenmiş stabilcoin‘in, bu pahadan sapması manasına gelir. Depeging olarak da isimlendirilen olay gerçekleştiğinde, o stabilcoin’in varlığı sorgulanmaya başlar. Kripto para piyasasında bugüne kadar önde gelen birçok stabilcoin’in paha sabitinin bozulduğu görülmüştür. Bunlar ortasında Tether, USDC, BUSD ve GUSD üzere önde gelen stabilcoin’ler de yer alır.

Özellikle kıymeti kodlarla ve matematiksel hesaplamalarla sabitlenen algoritmik stabilcoin’lerde depeg gerçekleşmesi felaketle sonuçlanabilir.

Yakın tarihte bölüm, bu durumun örneğini Terraform Labs’in algoritmik stabilcoin’i Terra USD’nin (UST) dolar sabitinin bozulması ile yaşadı. UST’nin depeging olmasının akabinde kripto para piyasasından milyarlarca dolar silindi, yatırımcılar önemli ziyanlarla karşı karşıya kaldı. Bu durum kripto bölümü için domino tesiri yarattı ve kripto şirketleri peş peşe iflas etmeye başladı.

Depeg Nasıl ve Neden Gerçekleşir?

Depeg olayı uyumsuz rezervler ve piyasaların algoritmadan daha düzgün performans göstermesi sebebiyle gerçekleşir. Bir stabilcoin’in kıymeti, bağlı olduğu varlık tarafından yüzde yüz oranında dayanak görmezse fiyatta sapma meydana gelir. Depeg olmaması için piyasa, stabilcoin’e tam manasıyla rezerv takviyesi sağlamalıdır.

Öte yandan arz ve talep yoluyla bir varlığın kıymet. Sabitlemesi garanti altına alınsa da bu durumun sürdürülebilirliği bozulabilir. Şöyle ki piyasa algoritmadan daha âlâ performans gösterdiğinde ya da süratli bir çöküş yaşadığında stabilcoinde sapma yani depeging başlar.

Peki, depeg nasıl önlenir? Ciddi sonuçları olan bu olayı önlemek için öncelikle yasal düzenlemelere muhtaçlık vardır. Kâfi rezervlerle dayanak sağlanması için düzenlemeler kritik bir rol oynar. Aksi durumda stabilcoin’lerin karşılıksız basılan paradan farkı kalmaz.

Depeging yaşanmaması için yapılması gerekenler ortasında güçlü arbitraj sistemlerinin varlığı da yer alır. Böylelikle algoritmik stabilcoin’lerin akıllı mukavele idaresi üzerine muhafaza katmanı eklenmiş olacaktır. Bir stabilcoin bir doların altında süreç gördüğünde, arbitrajcılar onu ucuza satın alabilir, daha sonra 1 dolara takas edebilir, kar elde edebilir ve dolar sabitini geri kazanmasını sağlayabilir.