EBRD/Tuerkner: Sarsıntının yine maliyeti 100 milyar doları bulabilir

Ülkeyi yasa boğan ve 11 ili etkileyen zelzelelerde ailesini ve sevdiklerini kaybeden herkese başsağlığı ve yaralılara acil şifalar dileyen Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Türkiye Yöneticisi Arvid Tuerkner, bölgede çok süratli hareket edilmesi gerektiğini lisana getirdi.

Bloomberg HT yayınına katılan Tuerkner, işsizlik oranları ve gelir eşitsizliğinin yüksek olduğu için sarsıntı bölgesinin kendileri için de kıymetli olduğunu altını çizerek, “Bölgede tekrar altyapıyı kurmak için belediyelerle ortak çalışacağız. Çalışmak için önceliğimiz sarsıntı bölgesi olacak. Orada işleri tekrar yine hayata geçirebilmek için yardımcı olacağız mentor dayanağı vereceğiz. 2 milyar dolar portföyün o bölgeye aktarılmış durumda” tabirlerini kullandı.

“Zor vakitlerde işler devam etsin istiyoruz”

“Bizim çok süratli hareket etmemiz gerekiyor” gerekiyor diyen Tuerkner, birtakım finans kurumları ile birkaç program yürüttüklerini aktardı. Bölgede finans bölümünün de çok büyük sorunları olduğunu lisana getiren Tuerkner, “Orada borç verme sürecinin hâlâ devam etmesini istiyoruz. Biz şirketlerin ve hanehalklarının tekrar finansmanlarını sağlayabilmek istiyoruz, tekrar borçlanabilmelerini istiyoruz ve borçlarını ödeyebilir formda olmalarını istiyoruz. Bu güç vakitlerde işlerine ve üretimlerine devam etmelerini istiyoruz. Bu bizim birinci tepkimiz olacak, şu anda geliştirmeye çalıştığımız bu” diye konuştu.

“Özel kesim için şartlar güzel değil”

Türkiye büyüme datalarının kendi kestirimlerini aştığını aktaran Tuerkner, yüksek enflasyon ve yükselen tüketici harcamalarına dikkat çekti. Büyümenin çoğunlukla iç tüketimden geldiğini ve son 20 yılın en büyük iç tüketimi yaşandığını aktaran Tuerkner, finansal bölümde çok karışık regülasyonlar yapıldığını belirtti.

Türkiye iktisadına ait, “Bence Özel Dal için ekonomik şartlar çok da uygun değil, enflasyondan bahsettik ve bu hiçbir vakit kolay olmuyor. Cari açık yüksek ve ithalat ihracattan çok daha fazla yani her ne kadar ihracat yüksek olsa da ithalat her vakit daha yüksek oluyor. Güç kalemi değerli bir kalem. Bir taraftan Türk Lirasının devalüe olma durumu var, TL’yi desteklemek için farklı tedbirler alınıyor lakin bunlar ne kadar sürüdürülebilir bilmiyoruz” değerlendirmesi yapan Tuerkner, seçimlerin de var olan belirsizliğin değerli ayaklarından birini oluşturduğunu belirtti.

Tuerkner, 2023 için Türkiye büyüme beklentilerinin yüzde 3 olarak varsayım etti.

“Depremin büyümeye aşağı istikametli tesiri yüzde 1 olur”

Deprem konusuna tekrar dönmek istediğini lisana getiren Tuerkner, sarsıntı ziyan tespit çalışmaları devam ediyor. Bölgedeki yıkımın maliyetini Dünya Bankası 34 milyar dolar olarak açıkladı. Lakin buraları tekrar inşaa etmek çok daha maliyetli olacaktır. Yine inşaanın 100 milyar dolara kadar yükselebileceği söyleniyor” diye konuştu.

Bunun büyüme üzerinde aşağı taraflı bir tesiri olacağını lakin zelzelenin yılın başında olması, inşaatın hızlanacak olmasıyla büyümeye bir katkı yapacağını bu nedenle sarsıntının büyümeye aşağı istikametli tesiri yüzde 1 civarında olabileceğini söyleyen Tuerkner, “Doğrudan yabancı yatırımlarda da Türkiye’de bir düşüş vardı. Makroekonomik süreçte oynaklık var ve milletlerarası derecelendirme kuruluşlarının da Türkiye’nin notunu düşürdüğünü gördük. Bütün bunlar yabancı yatırımcı için teşvik edici değil ancak bir taraftan da Türkiye’de uzun yıllardır bulunan yabancı yatırımcılar Türkiye ile ilgili çok memnunlar. Bence uzun vadeli trend Türkiye için olumlu.

Türkiye’nin daha fazla yatırım çekmesi için stabiliteye gereksinimi var ve makroekonomik ortamda da sakinliğe gereksinimi var diye düşünüyorum” sözlerini kullandı.