İhracatçı İskenderun Limanı’ndaki zararın tazminini istiyor

Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri Koordinatör Lideri Ahmet Fikret Kileci, yaptığı değerlendirmede, birinci günden bugüne devletin tüm kademeleri ile alanda olduğunu, yaraların sarılmaya başlandığını belirtti.

Şu anda üretim ve dış ticaret açısından en acil meselelerinin İskenderun Limanı’nda zelzele sonrasında çıkan yangında oluşan ziyanları olduğunu aktaran Kileci, zorlayan sebep gerekçesiyle ihracatçının ziyanının tazmin edilmesiyle ilgili kasvet yaşadıklarını söyledi.

“Her türlü eser limanın sorumluluğunda”

Kileci, liman yangınında ziyan gören eserler ortasında hem ithal edilmiş ham unsurlar hem de ihracatı yapılacak eserler olduğunu söz ederek, şöyle konuştu:

“İskenderun Limanı Batı Akdeniz’e, Güneydoğu Anadolu’ya, Doğu Anadolu’ya hizmet eden, çok geniş bir bölgenin dış ticaretine üs olmuş bir alandır. Hasar gören eserlerimizin liman tarafından tanzim edilmesi gerekiyor. Oradaki eserleri limana teslim ettikten sonra büsbütün liman sorumluluğundadır. O benim ihracatçımı çok fazla bağlamaz. Sigorta öne sürülüyor. Sigorta, liman alanına girene kadardır. Liman alanındaki her türlü eser limanın sorumluluğundadır. Liman işletmeciliği bunu zorlayan sebebe dayandırarak ödemiyor. Liman işletmecisinin bir an evvel ihracatçının ziyanını karşılaması gerekiyor. Sonrasında da buradaki faaliyetlerin bir an evvel eskiye dönmesini bekliyoruz.”

Limanda kimyasal eserlerle öbür eserlerin bir ortada olmaması gerektiğine işaret eden Kileci “Biz hiçbir biçimde liman alanına giremeyiz, orası özel bölgedir. Limanda bölgedeki üreticinin ihracat ve ithalat malı vardı. Bölgenin orada ham unsurundan mamul unsuruna, halıdan makarnaya, petrokimya ham unsuruna kadar pek çok eseri bulunuyordu.” diye konuştu.

Kileci, liman alanında çok fazla ölçüde yükün tutulmasını da eleştirerek, “Limanlar operasyon merkezidir, depolama alanları değildir. Liman alanında bu kadar yükün stoklanmaması gerekir. Siz liman alanında eser stoklarsanız bu türlü tehlikeler olur. Limanda bu kadar eser depolanmasaydı ve kimyasallar başka yerde tutulsaydı bu kadar konteynere ziyan vermezdi.” dedi.

İskenderun Limanı’nda yaşanan sıkıntılar nedeniyle bütün yük trafiğinin Mersin Limanı’na bindiğine dikkati çeken Kileci, Mersin Limanı’nın da bu kadar yükü kaldıramayacağını söyledi.

“Ertelenen borçların tamamının ödenmesi daha güç olacak”

Kileci, üretici, ihracatçıların iş yapamamaları nedeniyle finansman başta olmak üzere değerli sıkıntılar yaşadıklarını aktararak, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Vergiler, krediler erteleniyor tamam lakin bu sefer hepsi üst üste gelecek ve sonuçta bu paraların ödenmesi gerekecek. Bir akde bağlanmış borçların finansman ve takviye sağlanarak ödenmesi lazım. Kamuya olan borçları birkaç ay erteleme değil de ödemenin büsbütün ileriye atılması lazım. 2, 3 ay ertelemeden sonra bu paranın tamamının ödenmesi daha güç olacak. Bu borçlar gelecek 8-10 aya yayılmalı. Şu anda ihracatçının alacaklı olduğu kamu alacaklarının bir an evvel ödenmesi lazım, bunların başında KDV alacakları var. İhracatçının KDV alacağı ödenirse, nefes aldırmış olur. Eximbank da bizi bu süreçte en azında kredilerimizi uzatarak destekleyebilir. Borçlarımızın faizsiz olarak 6 ay-1 yıl ertelenmesi gerekiyor.”

“Kalifiye elemanlarımızı kaybetmek istemiyoruz”

Yaşadıkları bir başka düşüncenin da yetişmiş elemanlarının diğer bölgelere gitmesi olduğuna işaret eden Kileci, “Emek verdiğimiz, işi bilen, nitelikli elemanımızı kaybetmek istemiyoruz. Bunları geri getirmek için buradaki hayat kaidelerini düzeltmemiz lazım. Taşınabilir süreksiz ömür konteyneri alanları oluşturmalıyız. Kalıcı konutları da sarsıntı şartlarına nazaran üretip acilen teslim etmeliyiz ki en hayati gereksinim olan barınma sorunu giderilsin. Böylece buradaki üretim bir formda devam etsin. Sarsıntının, müşteri kaybından üretim kaybına çok büyük ziyanı oldu. Müşteri sizi beklemez, bu müşteriyi öbür ülkeye kaptırırsam, bunun telafisi çok sıkıntı olur. Finansman ve yetişmiş eleman kaybı değerli sorunlarımız. Bunlar çözülmezse bir biçimde ihracat pazarlarımızı kaybedebiliriz, diğerleri bizim yerimizi alacak.” değerlendirmesini yaptı.

Kileci, devletin tüm kademeleriyle birinci günden alanda koordineli biçimde süreci yürüttüğünü belirterek, “Bakanlıklarımızla, valiliklerimizle, mahallî yönetimlerimizle tüm kamu kurum kuruluş ve STK’lerimizle umuyorum ki yaralarımızı saracağız. Ülkemiz, bölgemiz tarih boyunca birçok felaketle aksiliklerle karşılaşmıştır. Hem yüzyılları aşan devlet geleneğimiz hem insanlarımızın çalışkanlığı ile bu badireleri bir formda atlatabilmiştir. Artık bir defa daha tüm paydaşlarımızla el ele vererek bu felaketin de üstesinden geleceğimize inancım tam.” dedi.

“Bu olay, limanın halihazırdaki sigortaları kapsamında yer almaz”

Öte yandan AA’ya değerlendirmede bulunan İskenderun Liman İşletmesi yetkilisi de limanda sarsıntı sonucu oluşan yangının, doğal afetler denen kapsama gireceğini belirterek, şu bilgileri verdi:

“Bu olay, limanın halihazırdaki sigortaları kapsamında yer almaz. Doğal afetler kapsamında üçüncü şahıs sorumluluğu içermez. Lakin ihracatçıların nakliye sırasında kendi sigortalarını yaptırmış olması gerekiyor. Burada yapılması gereken, mal sahibinin kendi sigortası olması. Limanın tazmin etmesi üzere bir beklenti, ticari ve hukuksal olarak yanlış. Maalesef birçok malın da sigortasız olduğu bilgisini de alıyoruz. Limanın, kendine ilişkin olmayan malı bu formda sigortalama ihtimali yok. Liman bunu gemiden alırken suya düşürse limanın sorumluluğudur.”