İktisattan iç ve dış siyasete, ağır geçen haftanın özeti

Investing.com – Yurt içinde bu hafta seçim tarihi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın adaylığı ve muhalefetin toplantısı iç gündemin en kıymetli başlıkları olurken dış bağlarda ise İsveç’e verilen reaksiyon hayli değerliydi. İktisat tarafında da seçime yanlışsız takviyelerin arttığı görülürken yeni paketler açıklandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan açıkladı, Hazine Bakanı ayrıntıları paylaştı

Kabine toplantısının akabinde açıklama yapan Cumhurbaşkanı, şimdiye kadarki en büyük yapılandırma paketinin hazırlandığını söyledi. Hazine Bakanı Nureddin Nebati, pakette kamuya olan borçların 4 yıl taksitlendirilebileceğini ve çok cüzi bir oranda faiz olacağını söyledi. Şayet ödeme toplu yapılırsa bu faizin de %90’ının sileceğini söz eden Bakan Nebati, sigorta priminden matraha, ehliyetten vergiye kadar çok geniş kapsamlı bir yapılandırma paketi olduğunu belirtti.

Muhalefetten Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın adaylığına itiraz var

Seçim için 14 Mayıs’ı işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendisinin adaylığında tüzel hiçbir sorun olmadığını söyledi. MHP Genel Lideri Bahçeli ve AK Parti yetkililerinden de hafta içinde bu tarafta açıklamalar geldi.

Muhalefet kanadında ise bu hafta yapılan toplantının akabinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın adaylığına itiraz edileceği söz edildi. Yapılan açıklamada TBMM’nin yenileme kararı almadığı taktirde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın adaylığının mümkün olmayacağı belirtildi. Millet İttifakı dışında yer alan partilerden de benzeri açıklamalar geldi.

İsveç’e reaksiyon sert oldu

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç’i yapılan saygısızlığa reaksiyonsuz kalmakla eleştirdi ve NATO sürecinde Türkiye’den takviye beklememelerini söyledi. Akabinde yapılacak toplantı Türkiye tarafından iptal edildi. İsveç’ten diyalogda kalınmalı halinde bir karşılık geldi.

Ekonomi tarafında bu hafta trafik fazlaydı ve gündemin birinci sırasında Merkez Bankasının atakları yer aldı.

Merkez Bankasından 2 kıymetli karar:

Firmaların yurt dışı dövizlerini KKM’ye çevirmeleri durumunda ek %2 faiz uygulanacak.

KKM’de siyaset faizinin en fazla 3 puan üzeri olarak uygulanan faizde üst bant sonu kaldırıldı. TL’yi desteklemek için alınan bu kararla KKM hesaplarının artması bekleniyor.

Enflasyonun düşmesi bekleniyor

Merkez Bankası enflasyon raporu sunumunda yıl sonu enflasyon iddiasını %22,3 olarak korudu. Merkez Bankası Lideri Kavcıoğlu, enflasyonun kademeli olarak düşüş göstereceğini, lakin yapılan maaş artırımları ve ödemeler nedeniyle Ocak ayında bir ölçü yüksek olabileceğini belirtti. Düşük faiz siyasetinin da devam edeceğini belirten Kavcıoğlu, seçim sürecinin de enflasyon hesaplamasına konulduğunu tabir etti.

Benzin ve motorinde dalgalı bir hafta oldu

Bu hafta benzine 1,25 TL ve motorine 83 kuruş artırım yapıldı. Artırımlarla bir arada akaryakıtın litresi 21,71 TL’ye motorinin litresi ise 24,08 TL’ye yükseldi.

Haftanın devamında petrolde yaşanan düşüşün tesiriyle bezin ve motorine 61 kuruş indirim yapıldı. Akaryakıt 21,10 TL’ye motorin 23,47 TL’ye geriledi.

Sanayide kullanılan doğal gaz ve elektriğe indirim yapıldı

EPDK, elektrik tavan fiyatlarını düşürdü ve bu uygulama ile endüstrilerde kullanılan elektrikte %12 indirim olacağını açıkladı.

BOTAŞ, fiyat hesaplaması ile endüstride kullanılan doğal gazın toptan satış fiyatında %13,30 ila %17,22 oranlarında, elektrik üretimi hedefli doğal gaz toptan satış fiyatında ise %16,67 oranında indirim yapıldığını belirtti.

Borsadaki düşüş devam etti

Haftaya 5.500 puandan başlayan BİST 100 endeksi, 5 süreç gününde de düşüş yaşadı ve haftalık kaybı %8 oldu. Daha evvelki düşüşler de dikkate alındığında endeks üst üste 5 günlük düşüş serisini en son 2021’de yaşamıştı. 2022’de %197 oranında rekor yükseliş gösteren BIST 100, 2023’ün birinci ayında en çok kaybeden endeks olarak dünya piyasalarından negatif ayrıştı. Bankaların kaybı ise %19’a çıktı.

Yazar: Deniz Engin