
Merkez bankası dijital para üniteleri tartışmaları gündemdeki yerini koruyor. Birçok devlet, CBDC’lerin araştırılması ve test edilmesi ismine çalışmalar yürütürken, regülasyonlarla birlikte kullanımının yaygınlaşması beklenen dijital para ünitelerinin kripto paralara olan ahengi da artırması bekleniyor.
Dijitalleşme trendi her alanda olduğu üzere bankacılık ve finans alanında da değişime öncülük ediyor. Dünya genelinde merkez bankaları dijital ünitelerinin deverana sokulması ismine çeşitli çalışmalar yapılıyor. Merkez bankaları tarafından üretilen ve CBDC olarak isimlendirilen dijital para üniteleri, ulusal hükümet yahut siyasi otoriteler tarafından da destekleniyor. Halihazırda prestiji para ünitelerinin hâkim olduğu finansal sistem içerisinde süreç gören CBDC’ler mevcut sistemi değerli ölçüde etkileyebilme potansiyeli taşıyor. Bilhassa dijital para ünitelerinin sıkça konuşulduğu bugünlerde açıklamalarda bulunan BitMEX CEO’su Stephan Lutz CDBC’lerin kripto para piyasalarına mümkün tesirlerine ait görüşlerini ekosistemle paylaştı.
“Özellikle son periyotta, milletlerarası arenada atılan birtakım adımlar dijital para ünitelerinin gelecekteki kullanımına ait değerli sinyaller veriyor. Geçtiğimiz Aralık ayında Çin ve Suudi Arabistan ortasında petrol alım satımında gerçekleştirilen birinci renminbi sürecinin akabinde Çin’in dijital parasına olan talebin de artma ihtimali bulunuyor.
Öte yandan, merkez bankası dijital para ünitelerinin yaygınlaşması, global para sistemi içerisindeki istikrarları değiştirip değiştiremeyeceği de merak ediliyor. Çok uzun vakittir global finans ve ticaretin başrol oyuncusu olan doların bu dijitalleşme adımlarıyla birlikte otoritesinin sarsılabileceğine yönelik çeşitli teoriler var. Bu teorilerin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini bugünden kestirmek hayli güç. Lakin bu ön görülemezlik ortamında dahi para otoritelerinin dijitalleşmeye karşı koyamayacakları da gün üzere ortada. Hasebiyle değişim rüzgarını kaçıran kurumlar ve bu kurumların denetimindeki paralar ilerleyen devirde çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalabilir.
CBDC’ler insanların kripto paralara olan yaklaşımını olumlu etkileyecektir
Bugün kripto paralara uzaklıklı olan ve fiziki olarak elinde bulunduramadığı bir objeye para demeyi reddeden insanların CBDC’lerin günlük hayattaki kullanımı arttıkça kripto paralara olan bakış açısının da olumlu manada değişeceğini söyleyebiliriz. Yani özetle önümüzdeki süreçte paraların dijitalleşmesi ve beraberinde bunun da kripto paralara olan ahengi artırması kaçınılmaz görünüyor.
Son devirde yaşanan, Silicon Valley Bank ile başlayan Credit Suisse ile devam eden bankacılık krizi de aslında bir bakıma nakdî sistemde yaşanan değişimin dijitalleşmeyle sonlu kalmaması gerektiğini gösteriyor. Blockchain teknolojisinin getirdiği anlayış ve avantajların günümüz finans sistemine entegre edilmesi hem maliyetlerin düşmesinde hem de batan kurumların iktisada ziyan vermesini engelleme noktasında katkı sağlayacaktır.
Amaç: 1 dolar kıymetinde, bankacılık hizmetlerini gerektirmeyen bir kripto para
Söz konusu entegrasyon ise denkleminde Bitcoin ve dolar olan bir stablecoin ile sağlanabilir. Buradaki emel, 1 dolar pahasında olan lakin bankacılık sisteminin hizmetlerini de gerektirmeyen bir token yaratmak olarak açıklanabilir. Merkeziyetsiz bir fiat para yaratmak üzere bir maksat taşımayan bu sistemde, türev araçların sağladığı imkân sayesinde 1 dolar pahasında bir stablecoin elde etmek için yeniden 1 dolar bedelindeki bir kripto parayı kilitlemenizi sağlayan bir sistem kurmak mümkün olabilir.
Ekosistemin birlik içinde hareket ederek kurması halinde epeyce sağlam temellere dayanacak bu sistem hem muhtemel krizlere bugünden set çekebilir hem de para kavramının dönüşümünde global iktisada ve insanlığa katkı sağlayabilir.”