Geçmişten bugüne borsalardaki en büyük düşüşlerin neler olduğunu biliyor musunuz?

Borsalardaki düşüşler, tarihî olarak her daim ekonomik krizlerin belirleyicisi oldular. Devir periyot Borsa İstanbul’da yaşanan düşüşler, ülkemizin iktisadını önemli manada sarsıntıya uğrattı.

Bazı düşüşler bu türlü ülke bazlıyken kimileri global tesirlere neden oldu. Pekala, bu süreçte yaşanan en büyük buhranlar hangileri? İşte en büyük borsa çöküşleri!

Wall Street Çöküşü (1929)

Bu, dünya tarihindeki en büyük pay senedi düşüşü olarak bilinir. Borsa kıymeti 1929 yılında %89 oranında düştü ve Amerika Birleşik Devletleri Büyük Buhranı’na neden oldu. Bu çöküş yalnızca Amerika’da değil, tüm endüstrileşmiş Batı ülkelerinin üzerinde de tesirli oldu. Buhran, ABD’nin II. Dünya Savaşı’na girdiği vakte yani 1941’in sonuna kadar devam etti.

Dot-com Balonu (2000)

1990’ların ortalarında ve 2000 yılının başında, internet teknolojilerinde yatırım patlaması yaşandı. Ama nakit akışının hesaba katılmaması ve internet şirketlerinin paylarındaki süratli yükseliş, 2000 yılında birçok teknoloji şirketinin paylarının %80 oranında düşmesine neden oldu. Dot-com krizini önlemek için faizler düşürüldü, parası olmayan beşerler düşük faizle konut almak için krediye yöneldi. Kimi söylenenlere nazaran Dot-com Balonu, ABD’nin 2008 yılında yaşadığı global finansal krizinin de temelini oluşturur.

Küresel Finansal Kriz (2008)

ABD’deki mortgage kredilerine dayalı finansal eserlerin iflas etmesi sonucu 2008’de dünya iktisadı, büyük bir krize girdi. Altın ve petrolün de içinde bulunduğu kıymetli madenler tarihinin en yüksek pahasına ulaşırken ABD doları neredeyse bütün öbür para üniteleri karşısında kıymetli ölçüde bedel kaybetti. Bu kriz, dünya genelindeki borsalarda büyük düşüşlere neden oldu ve çok kısa müddette Avrupa’ya da yayıldı.

Borsa İstanbul Krizi (2018)

Yurt dışında yaşanan ticaret savaşları, ülkedeki erken seçim üzere olayların negatif tesirleri 2018’de Borsa İstanbul’da büyük bir düşüşe neden oldu. Ülkeler ortası siyasi münasebetler ve bölgesel risklerle ülke iktisadı epeyce kırılgan bir hâle geldi. Brexit’in izlediği ticaretteki müdafaacı siyasetler, cumhurbaşkanı seçimleri ve 27. periyot milletvekilliği seçimi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının izlediği spekülatif kur değişikleri nedeniyle iktisat istikrarsızlaştı. Dolar yükseldi ve BIST bu devirde yaklaşık %21 oranında düştü.

COVID-19 Pandemisi (2020)

2020 yılında meydana gelen COVID-19 pandemisi, global çapta ekonomik krize neden oldu. Dünya genelindeki borsalarda düşüşler yaşadı. Avusturya, ABD, Almanya, Kanada ve başka Avrupa ülkelerinde borsa endeksleri %30’un üzerinde paha kaybetti. 2020’nin son altı aylık devri dikkate alındığındaysa BIST de pandemi nedeniyle %30 geriledi.

dünya.com