FÖŞ yazdı: Sıradaki adım döviz mevduatını dondurmak

Büyük afetler bazen toplumların yeni bir sayfa açarak daha süratli kalkınmasına vesile  olur. Atatürk ve silah arkadaşları sayesinde Sevr utancından Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyeti yarattık. Japonya ve Almanya 2ci Dünya Savaşında uğradıkları tarihi hezimeti, sanayi altyapıları ve beşeri kaynaklarını büsbütün tüketmiş olmalarına karşın, dünyanın en güçlü beş iktisadı ortasına yükselerek fırsata çevirdi.

Bazen de insanlık felaketten ders almaz. Covid-19 pandemisi akabinde çoğumuzun hiç bir şey olmamış üzere eski davranışlarımıza dönmesi homo sapiensin miyopluğunun acı örneği.

Bizim rejim de asla felaketlerden ders almaz. Bu rejimin tek bildiği, hasta tedaviye yanıt vermiyorsa, dozu ikiye katlamak. Berat Albayrak fiyaskosunun akabinde Yeni İktisat Modeliyle ağır yaralı iktisat ampüte edildi. Sarsıntı üzere kuşaklarca ruhsal travma yaratacak bir olaydan da fırsat yaratmaya çalışıyor bu rejim. Nedir bu fırsat?

• Bu mazeretle tüm muhalefeti, hatta daha da ileri giderek Kürt ve Alevileri bertaraf etmek.
• Seçimi öteleyerek rant hortumunun ömrünü uzatmak.
• Dünya kamuoyunun merhametine sığınarak bir kaç kuruş yardım alıp müteahhitlere dağıtmak.
• Hiç bir plan-program olmadan sarsıntı bölgesinde yine inşaata başlayarak yandaşlara rant, acısı şimdi dinmeyen depremzedelere bir avuç geçersiz umut dağıtmak.

Eğer seçim ertelenecekse, hatta 18 Hazirana dahi kalacaksa, sarsıntı harcamalarını seçim harcamalarını kısmadan gerçekleştirmek koşul. Yoksa, seçmen küser. Zelzelede cukka musluğu kesilen yandaş iş bölümü seçim kampanyasının finansmanında hasis davranmaya başlar.

Ekonomi esasen harıl harıl büyürken bir de sarsıntı harcaması yoluyla motora daha fazla mazot pompalamanın hem enflasyon hem de cari açığı katlanılamaz hale getireceğini anlamaz bu rejim.  Meslektaş ve kardeşim Güldem Atabay’ın yazdığı üzere:

“200 yıllık iktisat külliyatına, yıllardır ekonomistlerin yaptığı ikazlara kulak tıkayan, paralı takımlarıyla işin uzmanlarını düşmanlaştıran halde “faiz enflasyonun nedenidir” diye 2018’de başlayan rüzgârın nasıl bir hortum haline gelene kadar büyütüldüğünü izledik. Sırada döviz rezervleri swap hariç eksi 47 milyar dolara indirilerek “kolonları kesilen” merkez bankasının birinci sarsıntıda TL üzerinde yaratacağı enkaz var. Ve buna bağlı zincirleme kaza”.

Saray aklı  bir dizi meslek onurunu para uğruna satan ekonomist ve rütbe uğruna cehaletin onlara yasakladığı postlara yapışıp iktisada istikamet veren bakan ve bürokratlardan oluşuyor.

TCMB enflasyon ve cari açık yükselirken, nominal döviz kurunu sabit tutmanın ağır ekonomik maliyetini anlayamayacak kadar  ilkel bir beşeri yapıya sahip. İhracatta ivme kaybı ve döviz çıpasının enflasyonu bastırmakta sıfır yarar sağlamasına karşın, yeniden de seçmeni güzel tutmak ve yine inşa faaliyetinde kullanılacak ithal eserleri ucuza maletmek için, döviz kurunun milim yükselmesine müsaade vermeyecek.

Bu beyhude gayretin doğal sonucu da TL’nı ani bir akına karşı savunacak FX rezervinin süratle erimesi. Net ve brüt rezervlerin son bir yılda sistemdeki dövizin büyük kısmının TCMB buyruğuna tahsis edilmesine karşın bir türlü büyümemesi bu formülün nasıl başarısızlığa mahkum olduğunu sokaktaki bayana bile anlatır, ancak Kavcıoğlu sokağa çıkmaz, insan içine çıkamaz ki ders alsın.

Ne yapar  Kavcıoğlu?  Dövizde hür piyasa rejimini terbiye etmeye kalkar. Yanına Hazine ve BDDK’yı da alarak her döviz sürecini kontrol altına almaya kalkar.  Bankalara döviz satarken ya da yurt dışına transfer ederken göz açtırmaz. Döviz kredi kullanmak Türk Ceza Kanuna dahil edilir. Artık yurtdışına para transfer etmek de fiilen yasaktır. Dış ticaretle uğraşan işdünyasının kur oynaklığına karşı en değerli savunma silahı olan forward süreçlerinde faiz artırılır.  Bireylerin bu yolla servetlerini enflasyona karşı garantiye almaları da yasaktır artık.  Altın süreçlerinde alım-satım makası genişletilir. Yetmez altın ithalatına da sınırlama getirilir.

KKM ve TL mevduattan çıkacak fonların yastık altı dövize yahut altına dönüşmemesi için de Borsa’ya hormonlu hıyar muamelesi yapılır.  Doğal olarak iktisat branşının 200 yıldır acı deneyimlerle edindiği tüm temel kuramlara karşıttır bu gayret. Döviz rezervinde kanama durmaz, zira Türkiye  her devirde büyürken ithalata bağımlı bir yapı arzeder.  Kredi ve nominal gelir genişlemesi her vakit döviz talebini de artırmıştır. Daha da berbatı güvenilen dağlara kar yağmış, Putin’in RTE’ın seçilmesini finanse edecek kaynakları Ukrayna Savaşında buhar olup gitmiştir. Suudi Arabistan ve Katar’ın vadettiği $15 milyarın en fazla $2 milyarı gelmiştir. Zira, Arap zekası yarışta kaybedecek beygire para yatırmaz.

Bu tasa verici gelişmelere bakıp iktisatta taraf değişikliği beklemek  hata olur.  Dedim ya RTE rejiminin en temel fıtratı, hasta tedaviye yanıt vermediğinde dozu ikiye katlamaktır. Bu müşahededen yola çıkarak, önümüzdeki haftalarda şiddetlenecek devaluasyon baskılarını dizginlemek için alınacak önlem de aşikâr:

Bireylerin döviz mevduatı dondurulacak, ya da bu mevduatı kullanım hakları büyük ölçüde sınırlanacak.

Bu süreç zati kurumsal mevduata yapıldı. İş dünyasının tüm hür döviz birikimi KKM’de kitlendi. Şu ana kadar ferdî döviz mevduata konulan kısıtlamalar çok mütevazi kaldı, zira artık dolar zenginlerinin çoğunluğunu AKP seçmeni oluşturuyor. Fakat, artık havuzda su bitti. Bu güçlü AKP seçmenini dahi kayırmak imkansız. Yoksul seçmenden bir kaç oy daha çalmak için döviz kurunun yatay kalması kaçınılmaz bir ihtiyaç. O vakit, yakında döviz mevduatını hesaptan hesaba transfer etmeye ve bankadan çekmeye de sınırlama gelecek.

Tabi ki, mevduatın %55’ni tutan milyonerler aptal değil. Bu kadar serveti biriktirebilen bir birey herhalde onu koruyacak finansal bilgiye de sahiptir. Onlar bulutlara  yazılan  mesajı aldı:

Sıra sizin paranıza geldi.  

Artık birinci kaçanın canını kurtaracağı, geride kalanın kurtlara akşam öğünü olacağı günlere girdik. Bu ana kadar çok yavaş ilerleyen kriz belirtileri hızlanacak.

RTE bir gece değil, bir sabah apansızın, saat 09:00’da banka şubeleri açıldığında gelecek.  O gelmeden biz gidelim bari.

FÖŞ