KVKK’dan Tiktok’a ceza

Kişisel Dataları Muhafaza Şurası’nın (KVKK) internet sitesinde yer alan kararda, toplumsal medya platformu TikTok uygulamasıyla ilgili “açık rıza”nın 6698 sayılı Ferdî Bilgilerin Korunması Kanunu’na uygun alınmadığı, ferdî dataların elde edilmesi ve saklanması konusunda hukuka tersliklerin bulunduğu ve yazılıma ilişkin birçok güvenlik açığı olduğu istikametindeki şikayetler üzerine resen inceleme başlatıldığı bildirildi.

Bu kapsamda resen soruşturma başlatıldığı anlatılan kararda, soruşturma kapsamında TikTok’un zımnilik siyaseti ve hizmet şartlarının incelendiği, 2021 Ocak’ta zımnilik siyasetinde yapılan güncellemeyle 13 ve 15 yaş aralığındaki kullanıcı hesapları için varsayılan zımnilik ayarının “özel” olarak değiştirildiği aktarıldı.

Bu sayede sırf kullanıcının onayladığı takipçilerin paylaştığı görüntülerin görüntülenebileceği, görüntüleri indirebilecek ve yorum yapabilecek şahısların sınırlandırıldığının belirtildiği aktarılan kararda, şunlar kaydedildi:

“Belirtilen güncelleme öncesinde varsayılan olarak profillerin herkese açık olarak görüntülenerek etkileşimde sonlandırılma bulunmamasının, hassas yaş kümesinde olan kullanıcıların datalarına erişilmesi kapsamında risk teşkil ettiği, ayrıyeten kullanıcılara ait risklerin belirlenerek risklerin azaltılmasına dair kâfi önlem alınmadığını gösterdiği, 2021 yılı Ocak ayında zımnilik siyasetinin güncellenmesi öncesinde uygulamayı kullanan 13 yaş altı çocukların şahsî bilgilerinin görüntülendiği ve uygun ebeveyn müsaadesi olmadan çocuklar hakkında data toplandığı, münasebetiyle uygulamayı kullanmış olan çocuklar üzerinde olumsuz sonuç doğma riskinin bulunduğu anlaşılmıştır”

“Kullanıcılara içerik kolay anlaşılır bir biçimde sunulmamakta”

Kararda, TikTok’un saklılık mukavelesinde hangi şahsî dataların hangi maksatla ve hangi sürece koşuluna dayanılarak işlendiği hakkında net bilgi verilmediği belirtilerek, “Bu konuda bilgi sorumlusunca Kanun’un 4’üncü hususunda yer alan ‘belirli, açık ve legal hedefler için işlenme’ ve ‘işlendikleri emelle kontaklı, sonlu ve ölçülü olma’ unsurlarına muhalif hareket edildiği anlaşılmıştır.” tespiti yer aldı.

TikTok hesabı oluşturulurken kullanıcıların hesap oluşturmaya devam etmeleri halinde “kullanım şartları” zımnilik siyasetini kabul etmiş sayılacaklarının belirtildiği fakat hizmet şartları onay metninin Türkçeye çeviri edilmediği belirtilen kararda, “Bu sebeple kullanıcılara içeriğin kolay anlaşılır bir biçimde sunulmadığı ve kullanıcıların kullanım koşullarını tam olarak anlayamadan kabul etmesinin ihtimal dahilinde olduğu” kaydedildi.

Platformda hesap oluştururken ya da hesap oluşturulup etkin olarak kullanılırken açık istek alınmasına ait rastgele bir durum ile karşılaşılmadığı, TikTok’un zımnilik siyasetinin esasen aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmek için hazırlanmış bir metin olduğu söz edilen kararda, şunlar kaydedildi:

“Açık istek metni yerine de kullanıldığı, hasebiyle Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Yordam ve Temeller Hakkında Bildiri’nin 5’inci unsurunun (f) bendine nazaran açık istek koşuluna dayalı olarak gerçekleştirilen şahsî data sürece faaliyetleri bakımından açık isteğin aydınlatma yükümlülüğünden farklı olarak yerine getirilmesi kuralının sağlanmadığı tespit edilmiştir.”

“Gizlilik siyaseti metinleri üç ay içerisinde kanuna uygun hale getirilmeli”

TikTok tarafından, profilleme maksadıyla çerezler kullanılarak gerçekleştirilen ferdî bilgi sürece faaliyeti kapsamında da şahıslardan açık istek alınmadığı, bu kapsamda yürütülen şahsî bilgi sürece faaliyetinin de hukuka uygun olmadığı kaydedildi.

Kararda, şu değerlendirmelere yer verildi:

“Kanun’un 12’nci unsurunun (1) numaralı fıkrasında yer alan ferdî bilgilerin hukuka alışılmamış olarak işlenmesini önlemek gayesiyle uygun güvenlik seviyesini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari önlemleri almadığı tespit edilen bilgi sorumlusu hakkında Kanun’un 18’inci unsurunun (1) numaralı fıkrasının (b) bendi uyarınca 1 milyon 750 bin lira idari para cezası uygulanmasına, ayrıyeten bilgi sorumlusunun ilgili bireylerin hakikat bilgilendirilmesi ismine hizmet şartlarının bir ay içerisinde Türkçeye çevrilmesi, ilgili bireylerin gerçek bilgilendirilmesi için kelam konusu saklılık siyaseti metinlerinin üç ay içerisinde kanuna uygun hale getirilmesi, zımnilik siyasetinin, aydınlatma metni yerine kullanıldığı ve geçerli bir aydınlatmanın ögelerini taşımadığı anlaşıldığından, Kanun’un 10’uncu hususu ve Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Yol ve Temeller Hakkında Bildirim kararlarına uygun bir aydınlatma yapılması konusunda talimatlandırılmasına karar verilmiştir.”